Vakantie vieren of de zin van niks doen



Minke Huisman

Vakantie vieren of de zin van niks doen.

En dan is het tijd voor vakantie. Na weer een jaar hard werken en opgeslokt worden door de dagelijkse hectiek komen er een aantal weken van rust in het hoofd. Het lijkt een zee van tijd en je neemt je voor om in die rust een aantal, gedurende het jaar geparkeerde, gedachten eens nader te onderzoeken.  Wat een goed plan! En zo nuttig! Maar eenmaal aangeland op dat smalle bergpad, die luie ligstoel of die schitterende kathedraal is het goede voornemen verdwenen. De gedachten laten zich niet meer sturen. Ze willen vrij zijn, ongehinderd meanderen, leeg en misschien zelfs wel onbenullig zijn. Ogenschijnlijk gebeurt er niks.  Er worden geen concrete gedachten geformuleerd en zware gesprekken gevoerd. Er worden geen keuzes gemaakt of beslissingen genomen. En toch kan het zijn dat er na een vakantie opeens  duidelijkheid is over een belangrijke Kwestie. Hoe werkt dat nou? Waarom kan niets doen leiden tot keuzes en beslissingen?  En vaak tot betere keuzes dan de zorgvuldig doorgeanalyseerde.

 Schiller aan Goethe: Het valt ook niet te ontkennen dat bij de meeste mensen het gevoel  correcter is dan het verstand . Pas met de reflectie begint de dwaling.

Vaak worden besluiten intuitief genomen, in het onderbewuste die daarin  haar geheel eigen logica volgt. Terugkijkend kun je niet herleiden hoe een beslissing tot stand is gekomen maar je “”weet “” het opeens.  Zo werkt het vooral voor complexe besluiten met veel variabelen die niet stapsgewijs  te analyseren zijn. Te veel analyse leidt niet perse tot betere beslissingen. De bewuste ratio is namelijk veel beperkter dan we denken, het kan maar een beperkte hoeveelheid informatie aan. Onze ogen sturen per seconde ten minste 10 miljoen bits aan informatie naar de hersenen, onze huid een miljoen en onze oren en neus ieder honderduizend bits. Maar een fractie van deze informatie die naar onze hersenen wordt gestuurd, belandt in ons bewustzijn.  Ons bewuste verstand verwerkt maar gemiddeld 50 bits per seconde. We weten veel meer dan we denken te weten.

Het bewustzijn is slechts de instantie die op de hoogte wordt gebracht van beslissingen die elders worden genomen.

In de vakantie is er ruimte voor ontspanning. Je hoeft even niets. En juist die ontspanning maakt dat de grens tussen het bewuste en het onbewuste minder goed bewaakt wordt. Zoals ook in halfslaap of in hypnose meer toegang is tot het onbewuste. Door op een ogenschijnlijk halfslachtige manier bezig te zijn met de voorliggende Kwestie, worden er aan twee belangrijke voorwaarden voldaan om bij het onbewuste weten te komen. Ten eerste is er ontspanning  en ten tweede is er ongerichte aandacht voor de te nemen beslissing. De informatie, nodig voor het maken van een keuze, sijpelt door naar het bewuste. En als laatste is vooral belangrijk om gedurende het proces geen oordeel te hebben, geen oplossingen te willen zoeken maar rustig de gedachten al of niet te laten komen en gaan zoals ze doen.

Ik wens iedereen een fijne vakantie!